Η δημοσιότητα της διαδικασίας ενός πλειστηριασμού ακινήτου βρίσκεται αναντίρρητα στην κορυφή των αρχών που τον διέπουν, επιτελώντας μία λειτουργία προς όφελος όλων των μερών του πλειστηριασμού. Οι σκοποί της δημοσιότητας είναι πολλαπλοί. Εν πρώτοις, με τη δημοσιότητα διασφαλίζεται η ορθή τήρηση της διαδικασίας και κατ’ επέκταση ο σεβασμός των δικαιωμάτων του καθ’ ου η εκτέλεση οφειλέτη και κυρίου του ακινήτου. Δεύτερον, η δημοσιότητα εξασφαλίζει και το συμφέρον του δανειστή, καθώς μέσω των γνωστοποιήσεων υπηρετείται ο στόχος της επίτευξης του μεγίστου δυνατού τιμήματος με τη συμμετοχή των υποψηφίων πλειοδοτών στη διαδικασία, προς την πληρέστερη ικανοποίηση της απαιτήσεώς του.
Ο πλειστηριασμός αποτελεί στην ουσία του μία δικαστική πώληση και βάσει του νόμου πρέπει να πληροί ορισμένα κριτήρια και να τηρεί συγκεκριμένες εγγυήσεις. Σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 995 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, η δημοσίευση των πλειστηριασμών στην ιστοσελίδα δημοσιεύσεων πλειστηριασμών του Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων είναι υποχρεωτική επί ποινή ακυρότητας του πλειστηριασμού. Επιπλέον, το άρθρο 5 της Υ.Α. «41756/οικ./17», η οποία διέπει τη διενέργεια πλειστηριασμού με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων, ορίζει πως με ευθύνη του συμβολαιογράφου αναρτάται ο επικείμενος πλειστηριασμός στην ιστοσελίδα του ηλεκτρονικού συστήματος πλειστηριασμών.
Ωστόσο, η τήρηση αυτών των εγγυήσεων και ελάχιστων προδιαγραφών φαίνεται ότι ανήκει στο παρελθόν. Όπως ορίζει ο ν. 4512/18, από τις 21.2.2018 οι πλειστηριασμοί διεξάγονται αποκλειστικά και μόνο με ηλεκτρονικά μέσα. Την περασμένη Τετάρτη 28/02, σε συμβολαιογραφικό γραφείο στη Χαλκίδα διεξαγόταν ένας ηλεκτρονικός πλειστηριασμός πρώτης κατοικίας συμπολίτη μας. Όμως, σε αυτόν τον άνθρωπο δεν επετράπη η είσοδος στο συμβολαιογραφικό γραφείο, όπου διεξαγόταν ο πλειστηριασμός από την συμβολαιογράφο, παρά το γεγονός ότι αποτελεί τον άμεσα ενδιαφερόμενο και θιγόμενο από τη διαδικασία. Την ίδια στιγμή, οι αστυνομικοί που βρίσκονταν έξω από το συμβολαιογραφείο δεν γνώριζαν αν η συμβολαιογράφος βρισκόταν εντός του γραφείου της, όπως υποχρεούται από το νόμο (!).
Μαθαίνοντας τα γεγονότα κατά την εξέλιξή τους, όπως πολλοί Έλληνες, αποφάσισα να επισκεφθώ την ιστοσελίδα των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών www.eauction.gr, ώστε να λάβω γνώση των λεπτομερειών του. Ωστόσο, προς μεγάλη μου έκπληξη, διαπίστωσα ότι ο πλειστηριασμός αυτός δεν ήταν αναρτημένος στην ιστοσελίδα, ως όφειλε, παρά το γεγονός ότι μέχρι και μία ημέρα πριν από τη διεξαγωγή του, στις 27/02, ήταν αναρτημένος στην ιστοσελίδα και εμφανιζόταν ως έτοιμος προς διενέργεια. Από την αρχή της υποτιθέμενης «διενέργειάς» του μέχρι και την «ολοκλήρωσή» του, ανανέωνα συνεχώς την ιστοσελίδα, χωρίς να εμφανιστεί ποτέ. Κατ’ αποτέλεσμα, εάν ήμουν ένας υποψήφιος πλειοδότης, δεν θα μου δινόταν η ευχέρεια να συμμετάσχω!
Την Πέμπτη 01/03, μία μέρα μετά, στην ιστοσελίδα ηλεκτρονικών πλειστηριασμών εμφανίζονταν 261 διενεργηθέντες πλειστηριασμοί την 28/02, με την ιστοσελίδα να εμφανίζει 14 διαθέσιμες σελίδες πλειστηριασμών, διαθέτοντας 20 πλειστηριασμούς εκάστη. Ωστόσο, όπως είναι εμφανές, την Τετάρτη 28/02, δηλαδή κατά τη νόμιμη χρονική περίοδο διενέργειας των πλειστηριασμών, εμφανιζόταν μόνο η πρώτη σελίδα με 20 πλειστηριασμούς, χωρίς να είναι διαθέσιμες και εμφανείς οι λοιπές. Συνεπώς, την ημέρα και ώρα διεξαγωγής των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, μόνο 20 από τους 261 πλειστηριασμούς ήταν προσπελάσιμοι, δηλαδή το 13%. Τα screenshots που το αποδεικνύουν επισυνάπτονται στο τέλος του άρθρου.
Το γεγονός αυτό δεν μπορεί να αφήνει αδιάφορο κανέναν μας. Ένας συμπολίτης μας έχανε την πρώτη κατοικία του μέσω μίας ανυπόστατης ηλεκτρονικής διαδικασίας, χωρίς να μπορεί να εισέλθει στο χώρο όπου διενεργείται, δίχως να διαθέτει καμία προστασία και δυνατότητα άμυνας για αυτό που υφίσταται. Παράλληλα, ενώ το 87% των πλειστηριασμών δεν ήταν διαθέσιμοι σε υποψήφιους πλειοδότες την ώρα διεξαγωγής τους, σήμερα εμφανίζονται «ολοκληρωμένοι»(!).
Οι «δυσλειτουργίες» της πλατφόρμας ηλεκτρονικών πλειστηριασμών δεν αποτελούν νέο φαινόμενο. Τουναντίον, έχουν γίνει αντιληπτές από τους ίδιους τους συμβολαιογράφους εδώ και μήνες και επιβεβαιώνονται όσο συνεχίζεται η διαδικασία. Ήδη από τις 28/08/2017, μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείου Αθηνών-Πειραιώς-Αιγαίου & Δωδεκανήσου, σε επιστολή τους προς τον Πρόεδρο του Δ.Σ., έκαναν αναφορά σε καταγγελίες για μεθόδευση της διαδικασίας της πλατφόρμας ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, καλώντας τον να απόσχει από οποιαδήποτε ενέργεια υπογραφής της σύμβασης ανάθεσης του λογισμικού των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Επιπλέον, στις 21/08/2017, σε Δελτίο Τύπου του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείου Κέρκυρας, έχει καταγγελθεί «το μη νόμιμο της συμβάσεως» με την ανάδοχο εταιρεία.
Είναι αξιοσημείωτο ότι η πλειοψηφία του Δ.Σ. του Συμβολαιογραφικού Συλλόγου Εφετείου Αθηνών-Πειραιώς-Αιγαίου & Δωδεκανήσου, όχι μόνο δεν φαίνεται να προβληματίζεται καθόλου από την πλημμελή λειτουργία της πλατφόρμας, αλλά αντιθέτως «καταγγέλλει» όσους προσπαθούν να διερευνήσουν και να αποκαλύψουν αυτό που συμβαίνει. Εντούτοις, είναι αμφίβολο πόση αξιοπιστία και εγκυρότητα μπορεί να διαθέτει ο λόγος της τωρινής πλειοψηφίας του ανωτέρω Δ.Σ., ειδικά δε όσον αφορά το ζήτημα των πλειστηριασμών, όταν η ηγεσία του με αμετάκλητο παραπεμπτικό βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών έχει τεθεί υπόδικη για εγκληματική οργάνωση διενέργειας στημένων πλειστηριασμών ακινήτων (!), το επονομαζόμενο και «Παραδικαστικό ν.2», η δίκη του οποίου συνεχίζεται αυτές τις ημέρες στο Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών (μακριά βεβαίως από τα φώτα της δημοσιότητας...).
Πώς είναι άραγε δυνατόν τέτοιου είδους «δυσλειτουργίες», οι οποίες βάσει καταγγελιών φαίνεται πως έχουν επισημανθεί πολλές φορές στο παρελθόν, να περνούν απαρατήρητες; Περνούν «απαρατήρητες» από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, από τον Συμβολαιογραφικό Σύλλογο, αλλά και από την ίδια τη Δικαιοσύνη, η οποία οφείλει αυτεπαγγέλτως να διερευνήσει πιθανές παράνομες πράξεις που συνδέονται με μία κατ’ ουσίαν δικαστική διαδικασία. Η δυσλειτουργία της διαδικασίας μπορεί να κρύβει πολλά: από μία πλήρη ανεπάρκεια της πλατφόρμας ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, μέχρι την πιθανή συμπαιγνία προς αποτροπή υποψηφίων πλειοδοτών ή την σκόπιμη πραγματοποίηση άγονων πλειστηριασμών προς τον σκοπό της μείωσης της τιμής πρώτης προσφοράς. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η απονομή της δικαιοσύνης στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν είναι καθόλου δεδομένη: θα τη διεκδικήσουμε μέσω νομικών, αλλά και κινηματικών ενεργειών. Το χρωστάμε στους χιλιάδες συμπολίτες μας που βιώνουν τις συνέπειες στην καθημερινότητά τους, οι οποίοι μέσα από αδιαφανείς διαδικασίες και μεθοδεύσεις χάνουν την κατοικία τους, την τελευταία σανίδα επιβίωσης που τους έχει απομείνει.
(Υ.Γ.) Στον ακόλουθο σύνδεσμο παρατίθενται ενδεικτικά τρία στιγμιότυπα από την ιστοσελίδα της πλατφόρμας ηλεκτρονικών πλειστηριασμών www.eauction.gr . Το πρώτο (28/02/2018) αποτυπώνει την πλημμελή λειτουργία αναζήτησης πλειστηριασμών κατά την ημέρα διενέργειάς τους. Το δεύτερο (01/03/2018) αποτυπώνει την ορθή λειτουργία της πλατφόρμας, μία μέρα μετά την «ολοκλήρωση» της διαδικασίας. Το τρίτο (01/03/2018) αποτυπώνει τη σελίδα του πλειστηριασμού ακίνητου στη Χαλκίδα, η οποία δεν ήταν διαθέσιμη και προσπελάσιμη την ημέρα του πλειστηριασμού.