Το 2017 και το 2018 ήταν δύο χρονιές που το σύνολο σχεδόν των πνευματικών δημιουργών έλαβε μηδενικά ποσά για τη δουλειά του, για τα τραγούδια του, τα οποία εξακολουθούν να παίζονται και να είναι προϊόν προς εκμετάλλευση στο διαδίκτυο, στα καφέ, στις μουσικές σκηνές, στα νυχτερινά μαγαζιά, στα ραδιόφωνα, στις τηλεοράσεις, κλπ. Από όλο αυτό, λοιπόν, τον κύκλο που εισπράττει χρήματα εκμεταλλευόμενος τα τραγούδια των πνευματικών δημιουργών τα δύο τελευταία χρόνια, οι μόνοι που πληρώθηκαν ήταν κρατικοί λειτουργοί, επίτροποι και οι συν αυτούς παρατρεχάμενοι διορισμένοι από την Κυβέρνηση, οι οποίοι πήραν και εξακολουθούν να παίρνουν παχυλούς μηνιαίους μισθούς στο όνομα της «προστασίας των Ελλήνων δημιουργών». Το συνολικό δε ποσό το οποίο εισπράττουν όλοι αυτοί οι κρατικοί λειτουργοί και τα λειτουργικά τους έξοδα, την ίδια στιγμή που οικογένειες δημιουργών και κληρονόμων, οι οποίες στηρίζονταν σε αυτό το έσοδο για να ζήσουν, δεν έχουν λάβει τίποτα, είναι υπέρογκο για τα δεδομένα της εποχής. Αγγίζει το μισό εκατομμύριο ευρώ το χρόνο!
Ένας μικρός στρατός κομματικών στελεχών που διορίστηκε πριν από ενάμιση χρόνο με σκοπό να αποτρέψει την πτώχευση της ΑΕΠΙ για να μην καταστραφούν οι κόποι των δημιουργών, όπως προέβλεπε ο νόμος. Όχι μόνο οδήγησε την ΑΕΠΙ σε πτώχευση, με την χαριστική βολή και της ίδιας της Κυβέρνησης στο όνομα της «Κάθαρσης», αλλά κατάφερε να δημιουργήσει και διάδοχη κρατικοδίαιτη κατάσταση για να συνεχίσει να απομυζά το Κράτος εν ονόματι των δημιουργών, εμποδίζοντας την αγορά να αποκαταστήσει τις πληγές της, προκαλώντας ασύγκριτα μεγαλύτερη καταστροφή.
«Για το καλό μας», η Υπουργός Πολιτισμού ξήλωσε σε μια νύχτα το Δ.Σ. του ΟΠΙ, αντικαθιστώντας το με κομματικά στελέχη, για να μπορέσει να περάσει καταστροφικές αποφάσεις, βάζοντας ταφόπλακα σε οποιαδήποτε προσπάθεια εξυγίανσης, ανοίγοντας παράλληλα την πόρτα στην κρατική ΕΥΕΔ μέσα από μια φωτογραφική τροπολογία που πέρασε αιφνιδιαστικά λίγες μέρες πριν.
Παρέσυραν τους απελπισμένους δημιουργούς στο κρατικό μόρφωμα με την υπόσχεση «στο αυτί» ότι θα μοιράσει η Κυβέρνηση από το υπερ-πλεόνασμα του μικρού Αλέξη πέντε εκατομμύρια. Ο οποίος Αλέξης επέλεξε για μοναδικό συνομιλητή του σε ένα τόσο σοβαρό θέμα κάποιον με εντελώς αντίθετες ιδεολογικές καταβολές, όπως οι τελευταίες εξελίξεις απέδειξαν. Ο μόνος λόγος που το αναφέρω είναι για να καταδείξω την αξιοπιστία του ανδρός που έλαβε αυτές τις καταστροφικές αποφάσεις.
Η σκληρή πραγματικότητα, όμως, ήταν ότι αφού έκαψαν την αγορά για να μαζέψουν λιγότερο από το ένα εικοστό από αυτά που θα παρήγαγε αν έκαναν το αυτονόητο που έπρεπε να κάνουν, διάνειμαν μόνο αυτά που μάζεψαν στους δημιουργούς, υπό μορφή προκαταβολής και επιδόματος και το πούλησαν σαν επιτυχία! Και κράτησαν και για να πληρώσουν τον μικρό κομματικό στρατό. Έτσι τα χρήματα με τα οποία μοιράζουν επιδόματα δεν φεύγουν από κάποιο Κρατικό ταμείο. Είναι τα πετσοκομμένα δικαιώματα των δημιουργών που εισπράττονται από την αγορά για λογαριασμό τους, επειδή με τα τραγούδια τους δημιουργούν έναν ολόκληρο κύκλο εργασιών πού επενδύει και εργάζεται ακριβώς λόγω αυτών των τραγουδιών.
Το μόνο που θα είχε να κάνει μία Κυβέρνηση που θα είχε ειλικρινείς προθέσεις θα ήταν να βοηθήσει την αγορά να βρει τον βηματισμό της, να εξορθολογήσει, ίσως, το πλαίσιο που αφορά όλο αυτό τον κύκλο γύρω από τα πνευματικά δικαιώματα όταν αυτό ήταν δυνατόν και όχι φυσικά να τον ισοπεδώσει όπως - έγινε δυστυχώς τώρα - καταλήγοντάς τον σε ένα τοπίο Βερολίνου 1945 μετά το βομβαρδισμό.
Το αναπόφευκτο ερώτημα που προκύπτει και είναι ζωτικής σημασίας είναι γιατί φτάσαμε σε αυτή την κατάσταση;
Είμαι υποχρεωμένος, επειδή προσωπικά γνωρίζω αρκετά πράγματα γύρω από αυτό το θέμα, λόγω της συμμετοχής μου στο Δ.Σ. του Οργανισμού Προστασίας Πνευματικής Ιδιοκτησίας (ΟΠΠΙ), να ενημερώσω δημόσια τους συναδέλφους μου που με τις αγωνίες τους πλέον έρχομαι σε καθημερινή επαφή, άλλα και όποιον άλλο ενδιαφέρεται να μάθει.
Εκ του αποτελέσματος προκύπτει ότι η μόνη ρεαλιστική λύση ήταν η πρόταση μιας μερίδας δημιουργών ΠΡΙΝ συμβεί αυτό το ολοκαύτωμα των πνευματικών δικαιωμάτων, να επιχειρηθεί μία μετατροπή της ΑΕΠΙ, που ήταν μια ιδιωτική εταιρεία, Ανώνυμη Εταιρεία, σε Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης. Γιατί με αυτό τον τρόπο μία εταιρεία που ήταν στημένη εδώ και πολλά χρόνια με έμπειρα στελέχη (εννοώ το προσωπικό της) και εισέπραττε με αποτελεσματικό τρόπο για λογαριασμό των δημιουργών, θα περνούσε στα χέρια τους και στην εποπτεία τους, χωρίς να περάσει από την φάση της καταστροφής. Στελέχη ή μέτοχοι της εταιρείας, αν είχαν δράσει με παράνομο τρόπο στο παρελθόν, θα απομακρυνόντουσαν απ’ την εταιρεία και θα είχαν πλέον να κάνουν με τη Δικαιοσύνη κι έτσι θα υπήρχαν απολύτως διαφανείς διαδικασίες και για τη διανομή, αλλά και για την είσπραξη, χωρίς να κινδυνεύσουν με θάνατο τα πνευματικά δικαιώματα στη χώρα. Την εποπτεία όλων αυτών των θεμάτων θα την είχαν οι ίδιοι οι δημιουργοί, όπως και την πλειοψηφία στο Δ.Σ. και μάλιστα με όρους που διέπουν έναν Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης. Όπως συμβαίνει με διάφορα ανάλογα μοντέλα σε χώρες που δεν επικρατεί η τοξικότητα, η αλαζονεία και το πελατειακό κράτος σε ό,τι αφορά σε θέματα πνευματικών δικαιωμάτων όπως η Γαλλία, η Γερμανία κλπ. Θα προέκυπτε έτσι κι ένας εξορθολογισμός των τιμολογίων, αλλά και του τρόπου επαφής με τους χρήστες με μεγαλύτερη κατανόηση και φυσικά όχι το χαώδες σημερινό τοπίο που δεν ξέρει ο χρήστης τι να πληρώσει και σε ποιον...
Γιατί δεν εφαρμόστηκε αυτή η λύση; Η λύση αυτή όχι απλώς δεν εφαρμόστηκε, αλλά δεν υπήρξε η ευκαιρία να επιχειρηθεί καν γιατί στην πιο κρίσιμη στιγμή μία συγκεκριμένη ομάδα δημιουργών διέσπασε το βασικό σωματείο που, μέχρι εκείνη τη στιγμή, ενεργοποιείτο δραστικά προς την κατεύθυνση της επίλυσης των προβλημάτων που αφορούσαν τους δημιουργούς. Δημιούργησαν ένα άλλο σωματείο συμπαρασύροντας, δυστυχώς, αρκετούς συνθέτες και στιχουργούς που, μέχρι εκείνη τη στιγμή, δεν είχαν ασχοληθεί με το θέμα, δεν είχαν γνώση της πραγματικότητας και με μία ρητορική δήθεν επαναστατική «για μια νέα καθαρή αρχή» επηρεάστηκαν και εξουσιοδότησαν τη συγκεκριμένη ομάδα να δράσει. Έχοντας τη σύμπραξη και κάποιων δημοσιογράφων με διττή ιδιότητα και συνεχή δημοσιεύματα σε φιλοκυβερνητικά έντυπα στήριξαν αυτές τις καταστροφικές εν τέλει απόψεις τους, συκοφαντώντας μεταξύ άλλων συναδέλφους τους και όποια λογική φωνή προσπαθούσε να τους προστατέψει από την καταστροφή. Τα ίδια έντυπα που προβλέπω ότι θα αντιδράσουν και σε τούτη την επιστολή.
Έτσι, σε μία αγαστή συνεργασία με την Κυβέρνηση λειτούργησαν χέρι-χέρι με τους κυβερνώντες δίνοντας τους το απαραίτητο άλλοθι να προχωρήσουν στην πλήρη αποσύνθεση του τοπίου των πνευματικών δικαιωμάτων για δικό τους μικροπολιτικό όφελος (βολικό τοπίο προς τους χρήστες που είναι σαφώς περισσότεροι από τους δημιουργούς, βόλεμα κάποιων ημετέρων) και σε βάρος των συναδέλφων τους.
Πού βρισκόμαστε σήμερα; Σήμερα υπάρχει ένα σχίσμα. Ένας Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης που προσπαθεί, με νύχια και με δόντια, να σταθεί στα πόδια του, εποπτεύεται από τα ίδια του τα μέλη, τους δημιουργούς, οι οποίοι είναι και στο Δ.Σ. του, η Αυτοδιαχείριση, και ένα κρατικό μόρφωμα, η ΕΥΕΔ, που λειτουργεί μέσω του Οργανισμού Προστασίας Πνευματικής Ιδιοκτησίας, που είναι υπεύθυνος να εποπτεύει για την καλή λειτουργία οργανισμών τέτοιου τύπου! Οπότε, παραδόξως, ο εποπτεύων είναι και εποπτευόμενος!
Οι άνθρωποι δε που, με πρόσχημα την άρνησή τους για διαπραγματεύσεις με την πρώην αμαρτωλή διοίκηση της ΑΕΠΙ, προκειμένου να παραδοθεί η εταιρεία στους δημιουργούς, πυρπόλησαν το οποιοδήποτε σχέδιο εξυγίανσης (κρατικοί λειτουργοί και οι δημιουργοί σύμμαχοι τους) σήμερα είναι ομόσταυλοι αυτού του καινούργιου κρατικού μορφώματος, το οποίο παραδόξως έχει τα γραφεία του, ακριβώς, στο προηγούμενο κτίριο της ΑΕΠΙ, χρησιμοποιεί παράνομα τις βάσεις δεδομένων της και τους υπολογιστές της, τις συμβάσεις της και διανέμει χρήματα με βάση «την φωτογραφία της τελευταίας διανομής» της κατά τα άλλα αμαρτωλής ΑΕΠΙ! Ποιος ξέρει με ποιες συμφωνίες και συνεννοήσεις με αυτούς ακριβώς τους αμαρτωλούς πρώην ιδιοκτήτες της ΑΕΠΙ. Αυτό είναι «το καινούργιο, το καθαρό» που ευαγγελίστηκαν και στο όνομά του κατέστρεψαν αξία πάνω από 50 εκατομμύρια! Αυτό, δηλαδή, που δεν είχαν καμία διάθεση να κάνουν πριν για να σταθεί ο χώρος των πνευματικών δικαιωμάτων στα πόδια του, το έκαναν πρόθυμα μετά, αφού είχε συντριβεί εντελώς το τοπίο, αρκεί να διατηρήσουν «την καρέκλα» 10 υπάλληλοι και 10 δημιουργοί.
Η στάση δε της Αντιπολίτευσης δεν απέχει πολύ από αυτή της Κυβέρνησης σ’ αυτό το θέμα. Έχουν πάθει αφωνία. Κάνουν την πάπια για να το πούμε πιο απλά. Ενώ έχουν πλήρη γνώση του θέματος, δεν έδωσαν την προτεραιότητα που άξιζε το θέμα. Προφανώς ετοιμάζονται να γίνουν Κυβέρνηση... Ποιος ασχολείται τώρα με τα τραγουδάκια και τον πολιτισμό; Ψηφοθηρία και συμφέροντα ημετέρων μεγαλοχρηστών κι εκεί.
Κυρίες και κύριοι της Κυβέρνησης, όπως και όσοι είχατε ή θα έχετε στο μέλλον θέσεις εξουσίας, οι πνευματικοί δημιουργοί μπορεί σε αριθμό να είναι πάρα πολύ λίγοι και να μην μετατρέπονται σε ψήφους στο ταμείο που σας ενδιαφέρει, αλλά τα τραγούδια τους είναι αυτά που θα τα βρείτε μπροστά σας στις γιορτές, στις χαρές, στις λύπες, στην καθημερινότητα. Μία εξουσία που αντιμετωπίζει τόσο ρηχά επιφανειακά και με κυνισμό αυτή την υπόθεση που αφορά πνευματικά δικαιώματα για τους ανθρώπους που συντροφεύουν τις ζωές της κοινωνίας που έχει ταχθεί να υπηρετεί, δείχνει δυστυχώς και την ποιότητά της.
Συνάδελφοι που παίξατε ρόλο σε αυτή την καταστροφική εξέλιξη με επιστολές και συνεννοήσεις με την Κυβέρνηση, αλλά και εσείς που απλώς είπατε «άσε δεν πειράζει να δούμε τι θα γίνει, πού να τρέχεις τώρα...» αφήστε έστω και τώρα αυτές τις τακτικές και σκεφτείτε σοβαρά την συνένωση σε ένα πραγματικά υγιές περιβάλλον που στα αλήθεια θα ελέγχεται από τους δημιουργούς όχι σε μια ψευδαίσθηση. Ποτέ η τέχνη δεν κέρδισε από τον εναγκαλισμό της με την εξουσία. Δεν υπάρχει τίποτα κολακευτικό σε αυτό. Μόνο χρησιμοποίηση υπάρχει. Δεν νοείται οι ίδιοι να βάζουμε το κράτος να απλώνει τα χέρια του στα δικαιώματα των τραγουδιών μας. Δεν έχουμε ανάγκη σωτήρες αν είμαστε ενωμένοι. Ευθύνες υπάρχουν και δεν σβήνονται. Έχουμε, όμως, και οι δημιουργοί τις δικές μας, γιατί όπως είπε και ο φίλος Νίκος Πορτοκάλογλου, όταν όλα αυτά ξεκινούσαν «εμείς φταίμε που αφήσαμε να μας διχάσουν»....
Με ειλικρινείς προθέσεις,
Φίλιππος Πλιάτσικας
