Η ιδιωτικοποίηση, με την αυστηρότερη έννοια, είναι το αντίθετο της “εθνικοποίησης”: αποτελεί μεταφορά κρατικών περιουσιακών στοιχείων, συνήθως οικονομικών δραστηριοτήτων, όπως οι σιδηρόδρομοι ή οι επιχειρήσεις κοινής ωφελείας, σε ιδιωτικά χέρια. Για κάποιο περίεργο λόγο, αυτά τα περιουσιακά στοιχεία πωλούνται σχεδόν πάντοτε σε τιμές (πολύ) κατώτερες από την αντικειμενική τους αξία… Δεν μπορώ να φανταστώ γιατί...
Είναι γνωστό ότι υποστηρικτές των ιδιωτικοποιήσεων είναι οι οικονομικά φιλελεύθεροι, αυτοί που πιστεύουν στο αλάθητο της ελεύθερης αγοράς και στην ανωτερότητα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και θεωρούν το Δημόσιο ως την απόλυτη ενσάρκωση του ίδιου του Σατανά. Είναι γνωστό σε μας, βέβαια, ότι το κράτος στην Ελλάδα φταίει για όλα ανεξαιρέτως, όχι ότι χωρίς αυτό δεν θα είχαμε δωρεάν υγεία, παιδεία, ασφάλιση και άλλα τέτοια ανεκδιήγητα πράγματα… Aλλά, ναι, το κράτος είναι σπάταλο και αναποτελεσματικό και φταίει για όλα! Και εδώ παρατηρείται το εξής οξύμωρο: Στην μοντέρνα Ελλάδα, τα οικονομικά φιλελεύθερα κόμματα πρόσκεινται στη Δεξιά. Το νουμερο 1 “χαρτί” που παίζουν οι δεξιοί πολιτικοί στην εκλογική αναμέτρηση εναντίον των αντιπάλων τους είναι αυτό του πατριωτισμού. Στη Νέα Δημοκρατία, το mainstream δεξιό κόμμα της Ελλάδας για παράδειγμα, οι πολιτικοί της προβάλλουν συνέχεια τον πατριωτισμό τους ως σήμα κατατεθέν, ενώ συνάμα προωθούν τον οικονομικό φιλελευθερισμό. Προσπαθούν δηλαδή να “πλασάρουν” τις ιδιωτικοποιήσεις ως κάτι το “πατριωτικό”.
Κατί τέτοιο, άραγε, ευσταθεί; Είναι οι ιδιωτικοποιήσεις κάτι το αμοιβαίως συμβατό με τον πατριωτισμό; Ας προχωρήσουμε σε ορθολογική προσέγγιση:
1. Με τις ιδιωτικοποιήσεις, βλάπτονται οι Έλληνες εργαζόμενοι. Η πρώτη αρχή του ιδιωτικού μάνατζμεντ είναι η “μεγαλυτερη δυνατή αποτελεσματικότητα με το λιγότερο δυνατό κόστος”. Οι μισθοί είναι ένα τεράστιο στοιχείο του κόστους, έτσι οι ιδιωτικές επιχειρήσεις, όταν εξαγοράσουν μια δημόσια επιχείρηση, θα κάνουν συχνά ό,τι περνάει από το χέρι τους για να μειώσουν τους μισθούς. Αυτό περιλαμβάνει μαζικές απολύσεις, πρόσληψη εκμεταλλεύσιμων μεταναστών (ειρωνεία, αν σκεφτεί κανείς το γεγονός ότι πολλοί δεξιοί πολιτικοί μισούν τους μετανάστες), εξωτερική ανάθεση της παραγωγής σε χώρες χαμηλού κόστους (Κίνα, Τουρκία, Βουλγαρία, Πολωνία κτλ) και αντικατάσταση των εργαζομένων με τεχνολογία (αυτοματοποίηση). Εξάλλου, το εκπαιδευμένο, έμπειρο ή μορφωμένο εργατικό δυναμικό είναι ακριβό (πού να κάθεσαι να πληρώνεις όλους αυτούς τους ψωνισμένους νέους με πτυχία και μεταπτυχιακά…). Εν ολίγοις, το να αφήνεις έναν ιδιώτη να ξεζουμίζει τους εργαζόμενους συνέλληνές μας είναι έξτρα πατριωτικό!
2. Το δημόσιο συμφέρον πάει περίπατο. Μια δημόσια επιχείρηση είναι αναγκασμένη από το Σύνταγμα να υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον του λαού μας, βάζοντας σε δεύτερη και τρίτη μοίρα το κέρδος, αν χρειαστεί, ενώ μια ιδιωτική εξυπηρετεί μόνο το πορτοφόλι όποιου την έχει. Μια ιδιωτική επιχείρηση ηλεκτρισμού δεν θα προέβαινε ποτέ, δηλαδή, στο να εγκαταστήσει φως σε ένα ακριτικό νησί με λίγους κατοίκους, γιατί δεν θα είχε σημαντικό κέρδος. Οι εταιρείες που εξαγοράζουν δημόσιες επιχειρήσεις που είναι κρατικά μονοπώλια, συχνά έχουν ελάχιστα κίνητρα να παρέχουν καλές υπηρεσίες κι απλώς παρέχουν τα βασικά για την εργασία που πρέπει να γίνει (καθαρή υποκρισία εκ μέρους των φιλελεύθερων: κάνουν τόσο ντόρο για την περιβόητη ελεύθερη αγορά, αλλά μούγκα στην στρούγκα όταν ενας ιδιώτης διαστρεβλώνει την αγορά με τα μονοπώλιά του). Κρατικά μονοπώλια ανά τον κόσμο αποτελούν οι κοινωφελείς επιχειρήσεις ηλεκτρισμού και ύδρευσης. Για όσους Μητσοτακικούς υποστηρίζουν την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ και της ΕΥΔΑΠ, το πείραμα δοκιμάστηκε στις ΗΠΑ με καταστροφικά αποτελέσματα για τους καταναλωτές. Η Καλιφόρνια το επιχείρησε αυτό και οι ιδιωτικές επιχειρήσεις άρχισαν αμέσως να βγάζουν ηλεκτρικούς σταθμούς εκτός σύνδεσης, δήθεν για "συντήρηση", για να μειώσουν τεχνητά την προσφορά. Αυτό προκάλεσε απανωτές διακοπές ρεύματος και αύξησε την τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας (σε ώρες αιχμής, μέχρι και 20 φορές), με αποτέλεσμα τεράστια κέρδη για τους ιδιώτες εμπόρους ενέργειας. Το να ιδιωτικοποιείς για να μπορεί ένας επιχειρηματίας να κερδοσκοπεί εις βάρος του λαϊκού συμφέροντος των Ελλήνων είναι υπόδειγμα πατριωτισμού!
3. Το εθνικό συμφέρον πετιέται στο καζανάκι της τουαλέτας. Ας πάρουμε για παράδειγμα τις ιδιωτικοποιήσεις των αεροδρομίων: Δόθηκαν στην Φραπόρτ, μια ξένη επιχείρηση του γερμανικού Δημοσίου. Δεν πρόκειται για μια ιδιωτικο-ποίηση, αλλά για τοποθέτηση περιουσίας του Έθνους μας κατευθείαν στα χέρια ενός ξένου κράτους! Και, μάλιστα, μέσω μιας δοσιλογικής συμφωνίας που προβλέπει αποζημίωση σε περίπτωση επίταξης των αεροδρομίων για στρατιωτικούς σκοπούς. Δηλαδή, σε περίπτωση που αύριο μας επιτεθούν οι Τούρκοι, θα πρέπει να πάμε πρώτα να ρωτήσουμε την Φραπόρτ αν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα ίδια μας τα αεροδρόμια!!! Θα πρέπει να αποζημιώσουμε ένα ξένο κράτος, όταν πάμε να αμυνθούμε για την ίδια μας την χώρα! Ο παραλογισμός της ανθελληνικότητας σε όλο του το μεγαλείο! Fun fact: Ακόμα και στην πιο καπιταλιστική, ελεύθερη οικονομία του κόσμου, αυτή των ΗΠΑ, όλα τα αεροδρόμια είναι δημόσια. Ειδικά μετά την 9/11, όλα τα αεροδρόμια δημεύτηκαν για λόγους εθνικής ασφάλειας. Κανένα σοβαρό (ή θα έπρεπε να πω κυρίαρχο…) κράτος δεν θα ξεπουλούσε τέτοιες σημαντικές υποδομές για την εθνική ακεραιότητα και μάλιστα σε αντίπαλο έθνος.
4. Τα έσοδα του κράτους μειώνονται. Τα κέρδη των δημόσιων επιχειρήσεων, σε αντίθεση με εκείνα των ιδιωτικών, δεν πηγαίνουν στην τσέπη κάποιου χοντρού επιχειρηματία για να αγοράσει κι άλλο πριβέ γιότ για τον στόλο του ή να κτίσει και τρίτη πισίνα στην «βιλάρα» του. Αντ' αυτού, συμπεριλαμβάνονται στον προϋπολογισμό του κράτους και πάνε στα δημόσια ταμεία και από εκεί στην υγεία, την παιδεία, την εθνική ασφάλεια και τις συντάξεις των Ελλήνων. Το επιχείρημα των φιλελευθέρων ότι οι ΔΕΚΟ είναι ελλειμματικές και σπαταλούν τους πόρους του κράτους είναι απλώς ανόητο. Ας πάρουμε για παράδειγμα τον ΟΤΕ: Χαρακτηρίστηκε από πολλούς ως “μίνι” αυτοκρατορία των Βαλκανίων, καθώς, πλέον, έχει εξαγοράσει τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών της Αλβανίας, της Σερβίας, των Σκοπίων, το 51% του αντίστοιχου ΟΤΕ της Ρουμανίας, ενώ για ένα χρονικό διάστημα είχε και της Βουλγαρίας. Είναι τρελά κερδοφόρος και μόνο ελλείμματα δεν παρουσιάζει. Αν οι εργαζόμενοί του έχουν υψηλούς μισθούς, συντάξεις και προνόμια είναι επειδή το αξίζουν! Η βιομηχανία τηλεπικοινωνιών στην Ελλάδα, το 2017, ξεπέρασε σε ανάπτυξη τον τουρισμό. Και λογικό, αν σκεφθείτε ότι μια ελληνική οικογένεια έχει 4 κινητά, ένα για κάθε μέλος, 2-3 τάμπλετ, λάπτοπ κτλ και πόσα πληρώνει για σταθερό, ίντερνετ, μονάδες στο κινητό, megabyte, τηλεόραση με συνδρομή κτλ. Αντί, λοιπόν, το Δημόσιο να διαφυλάξει μια τέτοια επιχειρηματική ευκαιρία με τεράστιες προοπτικές ανάπτυξης, προτιμήσαμε να αφήσουμε αυτήν την πλουτοπαραγωγική πηγή στην Deutsche Telekom, τον αντίστοιχο ΟΤΕ του γερμανικού δημοσίου (πάλι). Τώρα, όλα τα κέρδη, ενώ θα μπορούσαν να καταλήξουν στα θησαυροφυλάκια του δικού μας Έθνους, θα πηγαίνουν στην υγεία, την παιδεία και τους μισθούς του δικού τους λαού. Αυτό αγγίζει τρομακτικά τα όρια της αποικιοκρατίας...
5. Αλλά αν ο ΟΤΕ δεν σας πείθει, τι λέτε να πιάσουμε το άλλο μέλανο σημείο της σύγχρονης ιστορίας μας; Το ξεπούλημα του λιμανιού του Πειραιά. Γνωρίζετε ότι ο Πειραιάς, εκτός από ένα απο τα μεγαλύτερα λιμάνια της Ευρώπης, έχει έναν απο τους σημαντικότερους εμπορικούς ρόλους παγκοσμίως; Ο Πειραιάς είναι ο πιο σύντομος και φθηνός δρόμος για την εισαγωγή αγαθών από την Ασία στην Ευρώπη. Αν σκεφθείτε πόσα προϊόντα made in China, Πακιστάν, Βιετνάμ, Μπαγκλαντές κτλ, αγοράζουμε κάθε μέρα και εμείς, αλλά και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι, τότε καταλαβαίνετε την τεράστια σημασία της θέσης του Πειραιά στο διεθνές εμπόριο. Αν τον είχαμε υπό τον έλεγχό μας, η Ελλάδα θα μπορούσε να εξελιχθεί σε έναν από τους σημαντικότερους “dealers” στο παιχνίδι του διεθνούς εμπορίου, κάτι που θα μας έδινε τεράστια διπλωματική ισχύ και θα χρησίμευε ως καταλυτικός γεωπολιτικός μοχλός της εξωτερικής πολιτικής μας. Αλλά όχι! Τον πουλήσαμε στην COSCO, μια επιχείρηση του κινέζικου Δημοσίου (πρωτότυπο) η οποία στέλνει τα πολύτιμα λιμενικά έσοδα πεσκέσι στο Πεκίνο… Πάντως, τι γίνεται με αυτήν την ανωτερότητα της ιδιωτικής επιχειρηματικότητας; Γιατί εγώ μόνο δημόσιες επιχειρήσεις βλέπω παντού να μας εξαγοράζουν... χμμμ...
Συμπερασματικά: Αν ψάχνεις να ξεχωρίσεις έναν ανθέλληνα (πολιτικό και μη), δες αν υποστηρίζει τις ιδιωτικοποιήσεις.