Τα επίχειρα της πολιτικής ανευθυνότητας
Με τη δημοσιοποίηση των σημείων της συμφωνίας Τσίπρα –Ζάεφ για το Σκοπιανό αναδείχθηκε, στην πληρότητά του, το σύγχρονο πολιτικό και εθνικό αδιέξοδο στο οποίο έχει περιέλθει η χώρα τα τελευταία, κυρίως, χρόνια. Κι αυτό γιατί, μέσω της παθογένειας του πολιτικού κυρίως συστήματος που διακρίνεται για την εγκληματική του ελαφρότητα και τον τυχοδιωκτισμό, μετεξελίχθηκε ένα δύσκολο εθνικό θέμα σε σύγχρονο γόρδιο δεσμό καθώς μοιάζει λογικά ανέφικτο να επινοηθεί μια λύση που να διασφαλίζει τα εθνικά μας δίκαια, αλλά και να απαλύνει τις ανασφάλειες των γειτόνων που οικοδόμησαν τη χώρα τους πάνω στις φαντασιακές αντιλήψεις για τη σχέση τους με τους αρχαίους Μακεδόνες.
Αφού οι ελληνικές κυβερνήσεις (της χουντικής, που κομπορρημονούσε για τον πατριωτισμό της, μη εξαιρουμένης) με τρομερή αφέλεια και μικρόνοια επί μισό αιώνα ανέχθηκαν την επινόηση του Τίτο περί Μακεδονίας, ξαφνικά αντιληφθήκαν, και μαζί με αυτές κι ο λαός πως η κατασκευασμένη χώρα στο Βορά, με το επιχείρημα ότι κατοικεί σε τμήμα της ιστορικής Μακεδονίας, απειλεί να εγκολπώσει την πολιτιστική κληρονομιά των Μακεδόνων και να κατασκευάσει, με τη σειρά της, μια ομώνυμη εθνική ταυτότητα.
Οι αντιδράσεις, έκτοτε, είναι λίγο-πολύ γνωστές. Από τη μία η αδυναμία επίτευξης του μαξιμαλιστικού στόχου να είμαστε οι αποκλειστικοί διαχειριστές του ονόματος, καθ’ ότι “αναγνωρίστηκε από 140 χώρες ως Μακεδονία” κι από την άλλη η ανάγκη να σταματήσει η οικειοποίηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της αρχαίας Μακεδονίας, αλλά και η αλυτρωτική ρητορική από τους Σλάβους των Σκοπίων. Βρεθήκαμε, όπως λέει κι ο λαός, σε μια κατάσταση όπου μπροστά ήταν ο γκρεμός της αναγνώρισης από τη μεριά μας των Σκοπίων με ένα όνομα που θα είχε το συνθετικό Μακεδονία και από την άλλη το ρέμα της αποτελμάτωσης του θέματος στο διηνεκές.
Φτάσαμε, με άλλα λόγια, στο σημείο να μην μπορεί να εξευρεθεί κοινή λύση ιστορικά και εθνικά δίκαιη που να μην προϋποθέτει τον αναστοχασμό, σε ό,τι μας αφορά, σχετικά με το κατά πόσο δικαιούμαστε να θεωρούμε τον εαυτό μας αποκλειστικό διαχειριστή του ονόματος «Μακεδονία» και, σε ό, τι αφορά τους γείτονες, σχετικά με το μέχρι πότε θα επιμένουν να βαυκαλίζονται πως έλκουν την καταγωγή τους από τους αρχαίους Μακεδόνες ή θα θεωρούν εαυτούς αποκλειστικούς φορείς του ονόματος.
«Επίλυση» κατ΄ επιταγήν...
Αυτή τη διλημματική κατάσταση υποστηρίζει πως επέλυσε ο πρωθυπουργός με τη συμφωνία που φέρνει. Και θα ήταν πράγματι άξια επαίνου η πρωτοβουλία του να καταπιαστεί με το ζήτημα, αν δεν ήταν τόσο εξόφθαλμο πως, ο κύριος λόγος που ανασύρεται τώρα το θέμα δεν είναι η άμεση ανάγκη επίλυσής του, αλλά η εντολή της Γερμανίας και του ΝΑΤΟ για ταχύτατη διευθέτηση προκειμένου να προχωρήσουν οι σχεδιασμοί τους στην περιοχή.
Με το περίστροφο στον κρόταφο, λοιπόν, και με το τυράκι για την ελάφρυνση του χρέους κατέληξε ο Τσίπρας, δια της πάντα σκληρής διαπραγμάτευσης, και ερήμην του λαού και των πολιτικών κομμάτων, σε μια πρόταση που φέρνει όλα τα χαρακτηριστικά της εθνικά επιβλαβούς συμφωνίας. Ήδη, αμέσως μετά τη δημοσιοποίησή της, αποδομήθηκε πειστικά από διεθνολόγους, πολιτικούς αναλυτές και φορείς που μπήκαν στον κόπο να διαβάσουν τα ψιλά γράμματα και δεν έμειναν στις προπαγανδιστικές κυβερνητικές ρετσέτες του τύπου «πήραμε πίσω τον πολιτισμό μας» κ.α.
Για να ακριβολογούμε, όμως, πρέπει να πούμε πως, εκτός από την οργή και το μούδιασμα της κοινής γνώμης, για την «επιτυχία» του Τσίπρα, εκφράστηκαν και απόψεις ικανοποίησης. Από ποιους; Κυρίως από τους νεοφιλελεύθερους αναλυτές που βλέπουν τεράστιες ευκαιρίες για οικονομική επέκταση, τους αυτοαποκαλούμενους προοδευτικούς που πίνουν νερό στο όνομα του εξευρωπαϊσμού με όποιο κόστος και τους ανιστόρητους, που θέλουν να ταυτίσουν τον ιστορικό χρόνο και την προοπτική διευθέτησης του θέματος με τη δική τους ασημαντότητα.
Δυστυχώς, η αριστερά (όχι του Τσίπρα), άλλοτε μέσω του διεθνιστικού μπλοκ εκφράζει απαξία για την ενασχόληση με το θέμα καθώς θεωρεί πως όλα απαντώνται με το επιχείρημα του αυτοπροσδιορισμού κι άλλοτε, κρυμμένη πίσω από τις γρίλιες της ιστορίας, επιμένει να αποσυνδέει το κοινωνικό από το εθνικό και εντάσσει το θέμα μόνο στο γενικότερο πλαίσιο της γεωστρατηγικής στην περιοχή. Ε Είναι πράγματι λυπηρό, βέβαια, να βλέπεις τα επιχειρήματα της διεθνιστικής αριστεράς να ξεστομίζονται από την εθνικιστική πτέρυγα των Σκοπίων κι από τους μέντορες του ΝΑΤΟ, αλλά αυτά συμβαίνουν όταν, βλακωδώς κανείς, στοιχίζεται πίσω από μια ιδέα χωρίς να εξετάζει την πολυπαραγοντικότητα του πεδίου εφαρμογής της.
Λαμπρό παράδειγμα οι ανοιχτές αγκάλες στο όνομα του ανθρωπισμού προς τους πρόσφυγες που οδηγούν σε αργό θάνατο επτά χιλιάδες ανθρώπους στο στρατόπεδο της Μόριας.
Εθνικός αυτοχειριασμός
Επιστρέφω, όμως, στο θέμα μας και πιάνω το νήμα από το σημείο του χαρακτηρισμού της συμφωνίας ως εθνικά επιζήμιας.
Είναι αλήθεια πως, με τη συμφωνία, η Ελλάδα (δηλαδή ο Τσίπρας) αποδέχεται την ύπαρξη Μακεδονικής ιθαγένειας, καθώς αναγνωρίζει πως οι κάτοικοι της «Βόρειας Μακεδονίας», όπως προτείνεται, δεν θα ονομάζονται Βορειομακεδόνες, αλλά σκέτο Μακεδόνες «Macedonians/ Citizens of the Republic of North Macedonia»;
Βέβαια, για να μη λείψει το γέλιο, ορίζεται στη συμφωνία πως, ειδικά οι Έλληνες, μπορούν να αποκαλούν τους γείτονες ως πολίτες της «Severna Makedonja», πράγμα που καταργεί το erga omnes με το καλημέρα.
Είναι αλήθεια πως, με τη συμφωνία, η Ελλάδα (δηλαδή ο Τσίπρας) αποδέχεται την ύπαρξη μακεδονικής γλώσσας, την οποία ομιλούν οι «Μακεδόνες» πολίτες της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας»;
Αν είναι αλήθεια τα παραπάνω, απορώ με το θράσος της κυβέρνησης που ισχυρίζεται πως βάζει τέλος στην καπηλεία του ιστορικού όρου της Μακεδονίας και αναχαιτίζει το ψευτοϊδεολόγημα του μακεδονισμού των Σκοπίων.
Ως γνωστόν, η γλώσσα, η ιθαγένεια κ.α. αποτελούν βασικά ταυτοτικά χαρακτηριστικά κι όταν αναγνωρίζεις τους πολίτες ως Μακεδόνες κι όχι ως Βορειομακεδόνες και τη γλώσσα τους ως μακεδονική κι όχι ως βορειο- ή σλαβο-μακεδονική αναγνωρίζεις βασικά εθνοτικά χαρακτηριστικά. Άρα, αναγνωρίζεις μακεδονική εθνότητα.
Ας μην επαίρεται, λοιπόν, η κυβέρνηση ως ανόητη, γιατί ανόητη δεν είναι, πως η αλλαγή του ονόματος από Μακεδονία σε Βόρεια Μακεδονία και η προσθήκη κάποιων διευκρινίσεων στη συμφωνία επέλυσε το θέμα της κατοχύρωσης της πολιτιστικής κληρονομιάς και ακύρωσε τον Σκοπιανό αλυτρωτισμό. Στην πραγματικότητα, έκλεισε το παράθυρο και άνοιξε διάπλατα την πόρτα του αλυτρωτισμού και της μονοπώλησης του ονόματος από τους γείτονες με την αποδοχή των παραπάνω.
Κι αυτό γιατί δεν αναγνωρίζει μόνο τη χρήση του ονόματος, έστω και σύνθετο, από τους γείτονες (αυτό πια είναι το λιγότερο), αλλά και την ύπαρξη Μακεδόνων (σκέτο) πολιτών και μακεδονικής γλώσσας.
Αυτά αρκούν για να καταστούν τα Σκόπια κύριος διαχειριστής του όρου «Μακεδονία» όποτε και με όποιον τρόπο θελήσουν.
